Over eten & koken: op het snijvlak van keuken en wetenschap

Vraag een willekeurige Nederlander waar hij of zij aan denkt bij het horen van de termen chemische processen of moleculaire gastronomie en een meerderheid zal antwoorden met omschrijvingen als ‘onoplosbare formules’, ‘natuurkundige experimenten’ of ‘kille laboratoria’. Wat veel mensen niet beseffen is dat deze disciplines door iedereen dagelijks worden toegepast. Of je nu een ui snijdt, een ei kookt of een glas rode wijn serveert, er komt altijd chemie aan te pas. De dagelijkse processen in de keuken vormen voor wetenschappers interessante onderzoeksobjecten. Zo experimenteren moleculair gastronomen met zogenoemde hydrocolloïden om groentefoams te maken en wordt er onderzocht of voedingsmiddelen kunnen garen door ze bloot te stellen aan ultieme vrieskou. Dergelijke kennis dient natuurlijk te worden gedeeld. In Nederland heeft de Universiteit van Wageningen zich opgeworpen als voorloper op het gebied van de moleculaire gastronomie en onder de noemer Science is cooking een reeks symposia georganiseerd. Onder een breder, culinair geïnteresseerd publiek vormt het werk van de Amerikaanse auteur Harold McGee een belangrijke inspiratiebron. In zijn dubbeldikke meesterwerk On food & cooking tracht hij alle geheimen van de keuken te ontraadselen.

Lees verder

Seks en de wet

Seks associëren we niet direct met criminaliteit. Een duik in onze wetboeken laat echter zien dat er flink wat wetgeving over seksueel gedrag te vinden is. Het betreft niet enkel strafrechtelijke maatregelen bij verkrachting en kinderporno, maar ook regels over ‘schunnige boekjes’. Gert Hekma laat aan de hand van een historisch overzicht zien dat wetgeving rondom seks een fenomeen van alle tijden is. Hij betoogt niettemin dat vrijwel alle wetgeving in dit domein onzinnig en overbodig is en plaats zou moeten maken voor een alternatief beleid waarin seksuele politiek en seksueel burgerschap een belangrijk deel uitmaken van onderwijs en samenleving.

Lees verder

Nog net geen setje

In dit artikel legt Sylvia Holla uit hoe er tijdens de puberteit aan de eigen seksuele identiteit wordt gewerkt. Tijdens de puberteit wordt er kritisch naar het proces van anderen gekeken. Er zijn twee soorten labels die pubers het meeste uitdelen aan de ander, namelijk “sletje” en “player”. Vooral tienermeisjes zijn erg kwetsbaar omdat zij al snel met het slettenstigma worden opgescheept. De sletjes mogen zich, volgens dit artikel, nog gelukkig prijzen. De ‘nerd’ krijgt helemaal geen seksuele identiteit toegeschreven door de ander en is daarmee uitgesloten van de sociaalseksuele ladder.

Lees verder

Het onbekende in de wiskunde

Wat is het onbekende in de wiskunde? En hoe ga je daar mee om? Worden bepaalde concepten bedacht of ontdekt? Het antwoord op deze en andere vragen wordt in dit artikel gezocht. Zo wordt er bijvoorbeeld aandacht besteed aan de i en de x in vergelijkingen. Tot slot wordt er een uitstapje gemaakt naar de kansrekening.

Lees verder

Statines: zegen of vloek?

Medische programma’s zijn in ons hedendaagse tv-avondje niet meer weg te denken. Dit zijn programma’s over verliefde coassistenten, een dagje uit het leven van een huisarts maar ook de programma’s over medische fouten en de fellere discussies binnen de geneeskunst. Jorine Zandhuis en Martijn van Zwieten bekeken het consumentenprogramma Radar dat twee uitzendingen begin dit jaar uitzond over statines, een groep medicijnen die het cholesterol verlagen. In het programma ontstond een felle discussie over zowel de werkzaamheid van het medicijn als het voorschrijfgedrag van huisartsen. In het artikel zullen de auteurs proberen te achterhalen waar huisartsen zich op baseren bij het uitschrijven van statines en door wie of wat ze worden beïnvloed: de richtlijnen, de patiënt, de farmaceutische industrie of toch de media?

Lees verder

Ruimte en feng shui

Feng shui is een Chinese filosofie van meer dan 4000 jaar oud die leert hoe de omgeving het menselijk welzijn kan beïnvloeden. Door een ruimte volgens de leer van feng shui in te richten zal er harmonie ontstaan, zodat de relatie tussen de mens en zijn leefomgeving zal worden bevorderd. Tegenwoordig wordt deze leer nog steeds toegepast in de hedendaagse architectuur. Nina Elshof beschrijft in dit artikel de geschiedenis van feng shui en het belang van het bestaan in de toekomst waarbij ze gebruik maakt van concrete voorbeelden in zowel de binnenhuis inrichting als de bouwkundige architectuur.

Lees verder

‘As long as we stay with the horse we can keep our society’

De Amish vormen een strenggelovige stroming in Amerika. Door zich af te schermen van de moderne wereld voorkomen zij dat hun normen en waarden verloren gaan. Ze staan bijna geheel buiten de moderne samenleving uit eigen vrije keuze. In 1963 schreef socioloog Howard Becker een studie over het fenomeen buitenstaanders. In dit artikel bekijkt Hanneke Posthumus in hoeverre Beckers theorieën van toepassing zijn op de Amish.

Lees verder

Wat is interdisciplinariteit?

In dit artikel bespreekt Willem Frankenhuis interdisciplinariteit. Hij verwerpt de gangbare opvatting dat interdisciplinariteit bestaat uit het combineren van verschillende wetenschappelijke disciplines. In plaats daarvan geeft hij het begrip een filosofische invulling, die gebaseerd is op het idee dat er vele perspectieven op de wereld mogelijk zijn.

Lees verder