Matt Damon aantrekkelijker door mooie tegenspeelsters?

Matt Damon aantrekkelijker door mooie tegenspeelsters?

Dieren, maar ook mensen, kopiëren wel vaker gedrag van elkaar. Ratten weigeren bijvoorbeeld voedsel te eten dat andere ratten in hun groep ook niet eten. Kraaien kunnen van elkaar afkijken hoe ze werktuigen maken en gebruiken. Guppyvrouwtjes vinden een mannetje aantrekkelijker als ze hem met een ander vrouwtje hebben zien paren (Galef en Laland, 2005). En als het om mode gaat is het duidelijk dat mensen elkaar na-apen.

Het kopiëren van gedrag heeft veel voordelen. Waarom zou je het wiel opnieuw uitvinden? Bovendien kan het gevaarlijk zijn bepaalde zaken zelf uit te vogelen. Resusapen leren bijvoorbeeld van hun groepsgenoten dat ze uit moeten kijken voor slangen. Hierdoor wordt de kans kleiner dat ze zelf worden gebeten door een slang. 

Omdat uit eerder onderzoek naar voren is gekomen dat ook mensen beïnvloedbaar zijn door anderen bij de keuze van hun partner, onderzochten Yorzinski en Platt (2010) of vrouwen een man aantrekkelijker vinden als hij met een andere vrouw is. De onderzoekers maakten foto’s van de hoofden van enkele tientallen mannen en vrouwen. Daarna beoordeelden proefpersonen, zowel mannen als vrouwen, hoe aantrekkelijk ze de personen op de foto’s vonden. Met deze gegevens konden de onderzoekers de foto’s in drie groepen verdelen: weinig aantrekkelijk, gemiddeld aantrekkelijk en erg aantrekkelijk. De onderzoekers maakten daarna koppels van de foto’s. Ze plaatsten mannen met willekeurige vrouwen op de foto. Door de vrouwen op de foto schuin voor de man te plakken, leek het alsof de man en vrouw een stelletje waren. Hierna kregen de proefpersonen de foto’s met de koppels te zien en gaven zij alle personen opnieuw een cijfer voor aantrekkelijkheid.

De vrouwen in het team proefpersonen vonden de mannen op de foto’s iets aantrekkelijker wanneer ze aan een “gemiddelde” vrouw waren gekoppeld. Het verschil in beoordeling was alleen niet groot. Echter, als de mannen naast een mooie vrouw stonden, vonden de vrouwen de mannen aanzienlijk aantrekkelijker. De mannen die naast een lelijke vrouw stonden vonden de proefpersonen minder aantrekkelijk en degenen die naast een gemiddeld aantrekkelijke vrouw stonden bleven even aantrekkelijk in hun ogen. Vrouwen beoordelen dus de aantrekkelijkheid van de vrouwelijke partners van mannen en wegen dit mee bij de beoordeling van de aantrekkelijkheid van de mannen zelf. 

Uit vergelijkbaar onderzoek van Waynfort (2007) blijkt zelfs dat het effect van mooie vrouwen nog beter werkt bij lelijke mannen. Dus een lelijke man stijgt met meer punten in aantrekkelijkheid naast een mooie vrouw, dan een man die al als gemiddeld of erg aantrekkelijk werd beschouwd.

Het afkijken van partnerkeuze heeft vooral voor vrouwen een groot voordeel. Voor vrouwen is het heel belangrijk om een goede partner te vinden, omdat het krijgen van kinderen voor vrouwen veel kostbaarder is dan voor mannen. Voor het krijgen van één kind hoeven mannen enkel eenmalig zaad te leveren; vrouwen moeten een hele zwangerschap van negen maanden en een bevalling doormaken. Een goede partner moet vooral goede genen hebben en een goede vader zijn. Het uiterlijk van een man geeft een beetje informatie over de kwaliteit van de genen. Lastiger te zien is of die man een goede vader zal zijn. Een (ex-)vriendin kent hem beter en kan dit waarschijnlijk beter inschatten. Zij weet bijvoorbeeld of hij trouw is en of hij een baan heeft. Omdat het zo moeilijk is voor een vrouw om te bepalen of een man een goede partner is, is het in haar voordel om het oordeel van anderen mee te wegen. Vervolgens moet ze nog wel de concurrentie van de andere vrouw overwinnen.

Yorzinski en Platt (2010) denken dat het kopiëren van partnerkeuze wordt veroorzaakt door een bepaald psychisch proces: evaluatieve conditionering. Bij evaluatieve conditionering wordt de waarde van een prikkel aangepast aan de waarde van een bijkomende, tweede prikkel. Een voorbeeld van een prikkel die voor veel mensen waarschijnlijk een negatieve waarde heeft is de wc schoonmaken. Als iemand elke keer als hij de wc schoonmaakt wordt beloond (positieve, tweede prikkel), dan verdwijnt die negatieve associatie waarschijnlijk. In het onderzoek is de mogelijke partner op de foto de eerste prikkel. De tweede prikkel is de persoon ernaast op de foto. Of de eerste en tweede prikkel positief of negatief zijn, hangt ervan af of de persoon in kwestie wel of niet aantrekkelijk is. Op die manier kan de mogelijke partner op de foto aantrekkelijker of juist minder aantrekkelijk worden gevonden, afhankelijk van de persoon waar hij naast staat. 

De mannen onder de proefpersonen lieten zich minder beïnvloeden door de aanwezigheid van een partner op de foto. Vrouwen met een onaantrekkelijke partner vonden zij niet minder aantrekkelijk. Vrouwen met een gemiddeld aantrekkelijke man op de foto vonden ze ongeveer even aantrekkelijk als daarvoor. Alleen vrouwen naast een erg aantrekkelijke partner vonden zij aantrekkelijker dan zonder partner. 

Dus ook bij mensen kopiëren vrouwen partnerkeuze, maar dit gebeurt wel selectief. Mannen worden alleen aantrekkelijker gevonden in het bijzijn van mooie vrouwen. En vooral lelijke mannen hebben hier baat bij. Dus is Matt Damon echt zo aantrekkelijk? Of lijkt dat alleen maar zo, omdat hij altijd naast zijn prachtige vrouw of een mooie tegenspeelster staat?

Noten en/of literatuur

Galef, B.G. en K.N. Laland, ‘Social learning in animals: empirical studies and theoretical models’, in: BioScience, 55, 2005, p. 489-499.

Waynforth, D., ‘Mate choice copying in humans’, in: Human Nature, 18, 2007, p. 264-271.

Yorzinski, J.L. en M.L. Platt, ‘Same-sex gaze attraction influences mate-choice copying in humans’, in: PLoS ONE, 5, 2010.

Rianne van Marlen heeft in 2010 haar bachelor biologie gehaald aan de Universiteit Utrecht met als eindproject een onderzoek naar conformisme bij mens en dier, het aanpassen van het individu aan de groep en de normen die daarbinnen heersen. Omdat Rianne altijd wel kan lachen om pubers wil zij biologiedocent worden en doet zijn nu de master Science Education and Communication, ook aan de Universiteit Utrecht. De meeste interesse heeft Rianne voor gedrag van dieren en mensen en dan vooral de verschillen tussen de man en de vrouw zoals het volgende artikel zal laten zien.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *