Editie 56 'Goud'

Is goud fout? Je zou het bijna denken als je deze editie van Blind leest. Goud associëren we met luxe en rijkdom, maar dit geldt niet voor iedereen. In de armste delen van Congo en Ghana leidt goud vaak tot conflicten, schrijven Rosa Hofstee en Eva Kwakman. Rosa vroeg zich af waar haar gouden kettinkje vandaan komt, en werd gedurende haar zoektocht steeds meer verontwaardigd: westerse bedrijven blijken lokale conflicten over goud in stand te houden in Congo. Moeten we daarom geen goud meer kopen? Ook Eva wijst op het onrecht dat goud kan veroorzaken. In de Sub-Sahara verdient de lokale bevolking veel minder aan goudwinning dan westerse bedrijven. Vaak wordt daarvoor zelfs hun land ingepikt en raken bodem en water in het delfgebied vervuild. Is dat ook ons probleem?

De zucht naar goud… is berucht. Technisch kunsthistoricus Thijs Hagendijk onderzocht voor ons chrysopoeia: de eeuwenlange verwoede pogingen van alchemisten om goud te maken. Hoofdredacteur Margot Hoogerwerf ontdekte dat goud in sprookjes bedoeld is om de hebzucht naar dit edelmetaal te bespotten en juist ‘het goede’ in gedrag en ontwikkeling aan te moedigen. Joy Leering maakt kraakhelder dat de zucht naar goud gekke dingen doet met mensen: er zijn mensen die hamburgers met goud erin eten en gouden crèmetjes op hun gezicht smeren – zonder enig wetenschappelijk bewijs dat dit goed is voor je gezondheid.

Goud is niet alleen maar fout, laat Sanne van der Marck ten slotte gelukkig zien. In haar artikel Gouden imperfecties schrijft ze over de levensfilosofie achter een oude Japanse techniek om servies te repareren met goud. Het zou mooi zijn als we al het foute goud overboord kunnen gooien, om vanuit deze levensfilosofie op een nieuwe manier met goud om te gaan, toch?

Ja, de artikelen van Blind zijn best activistisch deze keer. Maar dat mag ook wel eens, vonden wij. Wetenschap hoeft niet alleen maar droogjes de feiten te achterhalen en te verklaren. Zolang activisme goed onderbouwd is, gaat het prima samen met wetenschap. Feitelijk én idealistisch, dat is waar Blind voor wil staan.