Goud als Congolees conflictmineraal: hoeveel is mijn gouden kettinkje waard?

Rosa Hofstee Illustratie: Marlon Schotel Op mijn achttiende verjaardag kreeg ik van mijn oma een vierentwintig karaats gouden kettinkje. Zwitsers goud vertelde ze, het mooiste dat je kan krijgen. Al vijf jaar lang draag ik het kettinkje zonder het ooit af te doen. Geen moment heb ik me afgevraagd waar het gouden sieraadje precies vandaan…

Lees verder

Goudmaken. De weerbarstige geschiedenis van een fonkelende droom

Thijs Hagendijk Goud is schaars en bijgevolg is goudwinning een aanhoudend epicentrum van sociale, politieke en ecologische problematiek. Wie daar meer over wil weten hoeft slechts de krant open te slaan, of kijkt de serie Bodem in Zicht (NTR) uit 2020. De keerzijde van al deze problemen kennen we ook: goud is kostbaar. Wie het…

Lees verder

Goudwinning in de Sub-Sahara is environmental injustice en lijkt op kolonialisme

Eva Kwakman In december 2017 beschreef journaliste Sophia Jones[i] hoe de plantage van Yaa Konadu, een Ghanese vrouw van 74 jaar, werd afgepakt door het Amerikaanse goudmijnbedrijf Newmont terwijl ze er niet was. Ze verwoestten haar cacaobomen en lieten een mededeling achter dat ze waren langsgekomen om vast te stellen hoeveel compensatie ze haar verschuldigd…

Lees verder

Sprookjes zijn goud waard, ook nu nog

Margot Hoogerwerf Illustratie: Jetske van Dorp Er was eens, heel lang geleden… Als je dit zinnetje leest, weet je dat je te maken hebt met een sprookje. Van Grimm of van Hans Christiaan Andersen, bijvoorbeeld. Mooie verhalen, die je leerden wat goed is en wat fout. ‘Goud’ geeft sprookjes een extra magische glans. De dappere…

Lees verder

Computer says no tegen zwarte vrouwen

Margot Hoogerwerf Illustratie: Marlon Schotel Inleiding Sinds de moord op de Afro-Amerikaanse George Floyd door een witte politieagent eind mei 2020 is het wereldwijde protest tegen racisme sterk opgelaaid. Niet alleen racisme door mensen, maar ook racisme door technologieën wordt aan de kaak gesteld. Algoritmes blijken nogal eens discriminerend te zijn, met name tegenover vrouwen…

Lees verder

Geschiedenis in kleur: als oude foto’s opeens niet meer zwart-wit zijn

Margot Hoogerwerf Toen ik beelden van de wereldoorlogen voor het eerst in kleur zag, schrok ik van de nabijheid van het verleden. In plaats van anonieme zwart-witte gezichten zag ik opeens angstige blauwe ogen, glimmende gouden medailles en legergroene volharding. Historici spreken wel eens over een kloof tussen heden en verleden, maar bij het zien…

Lees verder

Lolcats, Grumpy cat en Henri ‘le chat noir’: waarom katten het internet overheersen

Ruim tien jaar geef ik inmiddels college in Human-Animal Studies (mens-dierstudies), de relatief nieuwe tak van wetenschap die zich bezighoudt met allerlei relaties tussen mensen en andere dieren, van (kunst-)historisch tot sociologisch, van biologisch tot juridisch (dierenrechten).[1] In die periode is er één vraag waarmee ik door journalisten veruit het meest werd benaderd: hoe valt…

Lees verder

Geef eens een olifant cadeau: dierendiplomatie is van alle tijden

Sinds 1957 geeft de Volksrepubliek China panda’s cadeau aan landen om een goede relatie te bevestigen of te bevorderen. Ook Nederland heeft sinds 2017 twee reuzenpanda’s, Wu Wen en Xing Ya, te leen gekregen van China. Het tweetal is na vijftien jaar gelobby van Ouwehands Dierenpark terechtgekomen in de dierentuin in Rhenen. Inmiddels is er,…

Lees verder

Van geitenhaar tot cyberknuffelbeest: een kleine grote geschiedenis van de knuffel

Wat voor een buitenstaander een vies, kapot knuffelbeest lijkt, kan voor een kind zijn trouwste vriendje zijn, dat overal mee naartoe moet en absoluut niet in de wasmachine mag. De knuffel is tegenwoordig niet weg te denken uit het leven van de meeste kinderen – sommigen hebben een heuse dierentuin in huis – en lijkt…

Lees verder

Als we geen mensen in kooien meer houden, waarom dieren dan wel?

In 1958 sloot de laatste mensentuin, ook wel human zoo, in Brussel de deuren. Tot die tijd werden 282 zwarte mannen, vrouwen en kinderen uit Belgisch Congo geïmporteerd om in een nepdorp achter een bamboehek te staan. Eén op de drie Belgen bracht een bezoek aan de Congolezen in de Zoo en daarmee werd het…

Lees verder