Seksuele selectie in de evolutie van de mens

Patrice van de Vorst heeft samen met twee hoogleraren, één binnen de sociale filosofie en één binnen de wijsgerige en theoretische biologie, haar ideeën over het evolutionair ontstaan van de mens onderzocht. Helaas heeft dat tot nu toe (nog) niet tot een dissertatie geleid, maar wel tot een in eigen beheer uitgegeven boek getiteld Bekwame Minnaars, over de evolutie van seks, cognitie en nieuwsgierigheid. Patrice van de Vorst haar interdisciplinaire studie heeft haar zowel biologische, psychologische, filosofische als sociologische discoursen in geleid. Bij het opstellen van de hypothese heeft Patrice van de Vorst vele theorieën en ideeën uit de verschillende domeinen gecombineerd, en een logisch consistente redenering opgezet, die in elk geval voldoet aan axioma’s en paradigma’s uit de evolutiebiologie.

Voor haar bijdrage in het kader van het thema ‘Slappe hap’ heeft Patrice van de Vorst het in de richting van de acceptatie van het evolutionair biologisch leerstuk van vrouwelijke selectie gezocht. Mannen vervullen binnen deze hypothese niet de rol van veroveraar, maar van seksueel subject. Dit (nieuwe) axioma verhoudt zich slecht tot het Bijbelse adagium waar ‘de man zich een vrouw zoekt’ en schept bij veel mannen enige onrust.

Lees verder

Column: De bijna vergeten aspecten van angst

De derde editie van het Diagnostic and Statistical Manuel of Mental Disorder (DSM) luidde een verandering in het denken over angst in de psychiatrie. Tot die tijd werd angst als een weliswaar belangrijk, maar toch weinig specifiek verschijnsel gezien. Vanaf de derde editie van de DSM veranderde er iets in deze praktijk. Angst werd steeds meer als op een zichzelf staand verschijnsel gezien. Met deze veranderingen in de diagnostiek veranderde ook het spreken over angst. Het bestaan van angst duidde voortaan op het bestaan van een stoornis of ziekte. Angst was niet langer de manifestatie van een achterliggend probleem, ze werd een verschijnsel op zich, een stoornis. Maar al deze veranderingen hadden ook een keerzijde. De vraag of de angst ook iets zegt over de persoon die er aan lijdt, raakte buiten beeld.

Lees verder

Kierkegaard over angst

Andries Visser is filosoof en wiskundige en is gepensioneerd docent. Bovenal is hij Kierkegaard liefhebber. Andries Visser en zijn vrouw Lineke Buijs zijn beide dagelijks bezig met de filosoof. Kierkegaard houdt zich met de belangrijke thema’s van het leven bezig, zo ook met angst. Kierkegaard gaat door waar anderen stoppen en dringt tot de kern door van dingen. In dit artikel een overzicht van Kierkegaards begrip van angst.

Lees verder

Het grensvlak van angst

Angst is zowel in de filosofie als in de psychiatrie een veelbesproken onderwerp. Gerrit Glas is zowel psychiater als filosoof. Hij verdiept zich graag in de grensvlakken tussen geneeskunde, filosofie, neurowetenschappen, maatschappij en ethiek. Gerrit zijn interesse heeft altijd al bij angst gelegen, vandaar dat hij hierop promoveerde met het proefschrift ‘Concepten van angst en angstoornissen’. Tegenwoordig is Gerrit werkzaam als psychiater voor de Dimence Groep, een instelling voor geestelijke gezondheidszorg, en tevens is hij bijzonder hoogleraar filosofie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. In dit interview vertelt Gerrit over angst vanuit een zowel medisch als filosofisch perspectief.

Lees verder

Waar ligt de grens tussen man en vrouw

Toen ik nog op de basisschool zat keek ik vaak naar “Villa Achterwerk” (VPRO) op zondagochtend. Via dit programma kwam ik in aanraking met de documentaire “Valentijn” (VARA, deze was toen nog niet voltooid). Deze documentaire ging over een jongen die een meisje wilde zijn. Zelfs toen fascineerde haar verhaal mij al en tegelijkertijd vond ik het totaal niet schokkend. Als kind neem je vaak de dingen zoals ze zijn.

Lees verder

Naar een economie van vrijheid

Het ontwikkelingsbeleid dat wij kennen is voornamelijk gericht op het nastreven van economische welvaart. De aanname hierbij is dat onze levensstandaard hiermee vanzelf zal verbeteren. Deze ontwikkelingsstrategie bleek gunstig voor de economie, maar is ten koste gegaan van natuurlijke grondstoffen, ecosystemen en samenlevingsverbanden.

Ontwikkelingseconoom en filosoof Amartya Sen schetst een nieuwe visie op ontwikkeling waarbij het nastreven van vrijheid centraal staat. In deze benadering is er meer aandacht voor de samenhang tussen de economie, machtsverhoudingen, cultuur en de leefomgeving.

Lees verder

De Artistieke Wending

De onmacht van deskundigen om de crisis te bezweren komt voort uit een deficiënte benadering van de problemen. Volgens kunstenaar en filosofe Tine Wilde is een Artistieke Wending nodig om complexe vraagstukken zoals de crisis op te kunnen lossen. In dit artikel pleit zij voor het toepassen van de intuïtieve aanpak die filosofen en kunstenaars hanteren, ‘vertraagd onbewust nadenken’. In deze houding ligt de macht vervat, waarover in principe ieder van ons kan beschikken. Dit is een indirecte macht, die langer nodig heeft om zich in een ongelofelijk complexe wereld te laten gelden, maar uiteindelijk veel ‘sterker’ en duurzamer is.

Lees verder

Hoe vrij zijn wij?

In deze editie over macht en onmacht mag een artikel over onze eigen macht niet ontbreken. Want hoeveel macht hebben wij nou eigenlijk over ons eigen handelen? En hoe vrij zijn onze keuzes? In dit artikel wordt het antwoord op deze vragen gezocht aan de hand van verschillende disciplines, zoals de hersenwetenschap, theologie en filosofie.

Lees verder

Het onbekende in de wiskunde

Wat is het onbekende in de wiskunde? En hoe ga je daar mee om? Worden bepaalde concepten bedacht of ontdekt? Het antwoord op deze en andere vragen wordt in dit artikel gezocht. Zo wordt er bijvoorbeeld aandacht besteed aan de i en de x in vergelijkingen. Tot slot wordt er een uitstapje gemaakt naar de kansrekening.

Lees verder

Intelligent design?

In 2005 ontketende de toenmalige minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) Maria van der Hoeven een storm van protest naar aanleiding van haar oproep om intelligent design naast de evolutietheorie op school te onderwijzen. De heftigheid van het debat is inmiddels wat afgenomen en evolutie voert nog altijd de boventoon (zie voor een inhoudelijke vergelijking ook het artikel van Ard Tamminga in nummer 8 van Blind). Daarmee is echter nog niet alles over intelligent design gezegd. De discussie focust zich vaak op de vraag of er een ontwerp ten grondslag ligt aan de natuur maar welke rol speelt intelligentie nu precies in het debat? In dit artikel wijst Ronald Meester op de nuances van het debat en onderzoekt hij de aard van het concept intelligentie binnen intelligent design.

Lees verder